PODROZE (NIE TYLKO) PO ONTARIO: Whetung Gallery

Miasteczko Lakefield i tablica upamiętniająca Suzanna Moodie

W drodze do parku zatrzymałem się w malowniczym i historycznym miasteczku Lakefield, a następnie udałem się na teren dawnej farmy Susanny Moodie, znanej pisarki kanadyjskiej (nawiasem mówiąc, bardzo bliscy krewni Catherine mieszkają w pobliżu farmy, na Moodie Drive).

Tablica w miasteczku Lakefield upamiętniająca miejsce, gdzie znajdowała się farma Suzanny Moodie, o której tak pięknie pisała w swoich książkach

Jadąc na północ drogą nr 28, zauważyłem tablicę upamiętniająca eksplozję dynamitu w 1885 r. [N 44° 22.151 W 078° 13.454]:

EKSPLOZJA DYNAMITU W 1885 ROKU

Czwartego września 1885 roku James Simmons i George Morton transportowali wozem konnym, wzmocnionym stalowymi obręczami, dynamit z Tweed do Burleigh Falls w Ontario. Dynamit miał zostać użyty przy budowie śluzy Trent-Severn w Burleigh Falls. Obaj mężczyźni zatrzymali się na noc w hotelu w Indian River w Ontario i następnego dnia udali się w kierunku Burleigh Falls drogą Douro-Otonabee Township i obecną drogą nr 28. Około godziny 9:45 rano mieszkańcy okolicy usłyszeli potężny wybuch dynamitu na autostradzie 28, około 4,1 km na północ od drogi County Rd # 4.

Nigdy więcej nie widziano Mortona i Simmonsa. W miejscu eksplozji znaleziono kratery głębokie na dziesięć stóp (3 metry), a konie i wóz znajdowały się 50 stóp po każdej stronie kraterów. Pozostały tylko fragmenty ludzi, koni i wozu „zniekształcone i nie dające się opisać”. Kawałki drewna i stali z konnego wozu znaleziono w odległości 100 do 200 jardów.

Wybuch był słyszalny w Lakefield i w odleglejszych miejscach, w tym w Peterborough, Warszawie (tej w Ontario, NIE w Polsce!), Young's Point i Madoc. Wkrótce wokół miejsca wybuchu zgromadziły się duże tłumy, niektórzy szukali szczątków ofiar.

Park Silent Lake Provincial Park w Ontario, miejsce biwakowe nr 40

Po przybyciu do parku Silent Lake (Ciche Jezioro) rozbiłem namiot na miejscu biwakowym nr 40 [N44° 55.067' W78° 03.326']. Okazało się, że byłem jedyną osobą na całym kempingu i pozostałe miejsca wokoło mnie były puste. Dopiero w weekend w parku zrobiło się tłoczno. Jednak zawsze park Silent Lake pozostawał bardzo CICHY!

Park Silent Lake Provincial Park w Ontario. Na miejscu biwakowym nr 40 w 2009 roku

Na tym miejscu biwakowałem w 2009 roku wraz z kilkoma znajomymi z grupy MeetUp. Było to dobre miejsce, a poza tym znajdowała się tu duża skała, przy której zrobiłem wówczas kilka zdjęć. Postanowiłem i tym razem zrobić podobne zdjęcia – myślę, że o ile skała niewiele się zmieniła od tamtego czasu, to ja tak!

Park Silent Lake Provincial Park w Ontario. Na miejscu biwakowym nr 40 w 2021 roku

Pogoda była idealna i nadal nie było komarów, pomimo że wokoło znajdowało się mnóstwo podmokłych obszarów. Zauważyłem też sporo różnego rodzajów grzybów. Z łatwością zidentyfikowałem przepiękny, kolorowy „Chicken Mushroom” (Laetiporus Murill, żółciak) oraz „Oyster Mushrooms” (Pleurotus, boczniak).

Oyster Mushroom

Oba rosły na drzewach i były jadalne, ale rzadko kiedy decyduję się na konsumpcję żółciaków—o wiele bardziej wolę je podziwiać rosnące w lesie i robić im zdjęcia! Poza licznymi wiewiórkami ziemnymi nie spotkałem szopów praczy ani lisów. Powiedziano mi, że w tym roku parę razy pojawiały się czarne niedźwiadki wzdłuż parkowych szlaków, ale nie na miejscach kempingowych. Kilkakrotnie widziałem Blue Jays (sójki błękitne), które z ciekawością mnie obserwowały, ale szybko odlatywały.

Chicken Mushroom, żółciak

W nocy czasami można było odebrać odległe nawoływania Loons (nurów), ale częściej słychać było bardzo charakterystyczne odgłosy Barred Own (puszczyk kreskowany). Jednej nocy puszczyk musiał znajdować się zaledwie kilka metrów od namiotu, ponieważ jego pohukiwania były tak głośne (i dla nowicjuszy prawdopodobnie również przerażające), że i mnie postawiły na nogi. Chociaż przez lata próbowałem zobaczyć puszczyka, kierując się ich nawoływaniami, nigdy mi się to przedtem nie udawało. Kiedy szedłem nocą drogą w parku, zobaczyłem jakiś ruch między drzewami - to właśnie puszczyk przelatywał bezszelestnie z jednego drzewa na drugie. Zaświeciłem latarką — i dojrzałem go na gałęzi drzewa! Udało mi się nawet zrobić kilka (nieostrych) zdjęć.

Puszczyk Kreskowany

Sprzedawane w parkach drzewo na ognisko było dość drogie. Na szczęście w zeszłym roku znalazłem punkt sprzedaży drzewa w Bancroft [N45° 05.374' W77° 52.555'], gdzie można było go nabyć znacznie taniej i przywoziłem go tak dużo, że każdej nocy mogłem siedzieć przy ognisku do północy lub nawet później.

Samoobsługowy punkt sprzedaży drzewa-pieniądze wrzucało się do skrzyneczki

Mogłem co noc palić długo ognisko!

Podczas pobytu w parkach zawsze lubię wybierać się na przejażdżki różnymi drogami, często w zalesionych i dzikich terenach. Jednego dnia pojechałem drogą nr 28 na południe do miasteczka Apsley, potem pojechałem na wschód drogą nr 620, docierając do wioski Coe Hill, początkowo zamieszkałej przez górników i drwali, a także rolników.

Old Hastings Mercantile and Gallery w Ormsby

W 1884 r. zbudowano trasę kolejową do osady Ormsby, gdzie znajdowały się nowo otwarte kopalnie rudy żelaza—i właśnie teraz dotarłem do tejże osady. Kiedyś znajdowały się w niej 2 hotele, 2 sklepy, 2 kościoły i szkoła, a gdy do Ormsby dotarła kolej w 1893 roku, zamieszkiwało w niej 225 mieszkańców. Dziś posiada jedynie 20 mieszkańców i jest uważana za „Miasto duchów”. Główne „skrzyżowanie” tej osady stanowiły droga nr 620 i droga kolonizacyjna Old Hastings. Pobliska historyczna tablica zawierała następujące informacje:

DROGA HASTINGS

Droga ta została zapoczątkowana w 1854 roku jako część sieci „Dróg Kolonizacyjnych” planowanych przez rząd w celu otwarcia południowego skraju Tarczy Prekambryjskiej dla osadnictwa. Pod nadzorem Roberta Birda budowa rozpoczęła się na północnej granicy Madoc Township i w ciągu roku 40 mil letniej drogi została zbudowana na północ do miejsca w pobliżu dzisiejszego miasta Bancroft. Po ukończeniu budowy droga miała około 100 mil (160 km) długości. Nieodpłatne parcele wzdłuż jej przebiegu zostały szybko zagospodarowane, ale ubogie gleby uniemożliwiły rozwój dobrze prosperującej osady rolniczej. Po wyrębie lasów skończyło się drzewo i zamknęły się tartaki, skończyło się też źródło zatrudnienia dla wielu mieszkańców oraz możliwość handlu z ludźmi zatrudnionymi w przemyśle drzewnym. W rezultacie osadnicy porzucili swoje gospodarstwa, a droga wyszła z użycia.

Na skrzyżowaniu tych dwóch dróg znajdowała się galeria Old Hastings Mercantile and Gallery

Planowałem pojechać drogą Hastings, ale z powodu remontu mostu była chwilowo nieprzejezdna. Z powrotem pojechałem drogą nr 62 na północ do Bancroft, a potem znowu drogą nr 28 na południe do parku.

W Ormsby, w miejscu głównego skrzyżowania dróg, znajdował się sklep i galeria, „Old Hastings Mercantile and Gallery”, mieszczący się w dawnym sklepie „Ormsby General Store”, którego właścicielami byli Lillian Oakley Pattison i Gary Pattison [44°52 '53.4"N 77°45'01.1"W / 44.881488, -77.750297].

Płyta CD z pięknymi nagraniami w wykonaniu Lillian Oakley

Lillian Oakley spotkałem kilkakrotnie w Wilnie w Ontario, gdzie prowadziła „Wilno Art Gallery” (Wileńską Galerię Rzemiosła). Około 19 lat temu, będąc w jej galerii, urzekła mnie muzyka, która akurat leciała w sklepie – okazało się, że płyta nosiła tytuł „Seasoning” i to właśnie Lillian była wokalistką! Od razu ją kupiłem i od tamtej pory regularnie słucham tej spokojnej i naprawdę przyjemnej muzyki – parafrazując jeden z utworów zespołu ABBA, powinienem powiedzieć: „Thank you for the music!”

Gary Pattison jest również bardzo utalentowanym muzykiem i gra na waltorni w czołowych kanadyjskich orkiestrach. Chociaż nie potrafię grać na żadnym instrumencie (próbowałem się uczyć, ale moje postępy były minimalne), uwielbiam słuchać muzyki! To była wielka przyjemność porozmawiać z Garym o jego osiągnięciach, grze na waltorni, ogólnie o muzyce i oczywiście o samej galerii.

Galeria składała się z 11 pokoi, z których każdy posiadał specyficzne produkty. Eksploracja pokoi przypominała zwiedzanie muzeum historii! Szczególnie zafascynowały mnie stare plakaty i pocztówki, książki, obrazy, ozdoby wiejskie i świąteczne, unikatowe ubrania, ceramika, szkło, sosy, przyprawy, dżemy i tysiące innych oryginalnych przedmiotów. Był nawet mały pokój specjalnie zrobiony dla dzieci!

Z pewnością Old Hastings Mercantile and Gallery to perełka, którą warto odwiedzić podczas podróży po okolicy – zapewne wizyta będzie niezapomnianym przeżyciem! I oczywiście po spotkaniu się z Garym i Lillian można się pochwalić, że osobiście poznało się 10% rezydentów Ormsby!

Eagle’s Nest Park & Lookout w Bancroft. Eagle’s Nest (Orle Gniazdo / Migizi Wazoson).

Kolejnym miejscem wartym odwiedzenia jest Eagle’s Nest Park & Lookout w Bancroft. Eagle’s Nest (Orle Gniazdo / Migizi Wazoson) to szczególne i święte miejsce dla ludu Algonquin. Według tablic interpretacyjnych, orły zamieszkiwały na szczytach wzgórz, z których rozciągał się widok na rzekę York, zarówno w sensie duchowym, jak i fizycznym. Orły były świętością dla Algonquin i wierzono, że zanoszą modlitwy do Stwórcy i krainy duchów.

Widok z Eagle’s Nest Park & Lookout w Bancroft. Można też dostrzec niezmiernie popularną kawiarnię kanadyjską Tim Horton's oraz kolejkę samochodów

Z powodu topnienia pokrywy lodowej Laurentide, tysiące lat temu cała dolina widziana ze szczytu Eagle’s Nest była wypełniona wodą, a wierzchołki wzgórz były tylko wysepkami wystającymi z bardzo głębokiej wody znanej jako Shawashkong Basin (Kotlina Shawashkong). Rzeka York, którą można zobaczyć poniżej, stanowi jedyną pozostałość po masywnych polodowcowych odwodnieniach z czasów starożytnych.

Widok z Eagle’s Nest Park & Lookout w Bancroft. Można też dostrzec kilka ~~orłów~~ samolotów na małym lotnisku

Do parkingu Eagle’s Nest prowadzi dobra, ale stroma asfaltowa droga, a także z parkingów wiedzie kilka szlaków pieszych. Dotarcie do punktu widokowego zajmuje około 6 minut. Widok z pewnością zapiera dech w piersiach! Niestety, zamiast Indian Algonquin pływających na kanu i biwakujących na tych terenach, można zobaczyć kawiarnie Tim’s Horton i małe lotnisko… Pewnie jesienią widok musi być spektakularny! Jeśli chodzi o orły, widywano je do 1918 roku, kiedy młody człowiek zastrzelił amerykańskiego orła…

Widok z Eagle’s Nest Park & Lookout w Bancroft

Na szczycie Eagle’s Nest znajduje się również drewniany krzyż. Napis na granitowej tablicy mówi, że krzyż został poświęcony przez czcigodną Pauline M. McGibbon, zastępcę gubernatora w Ontario, z okazji stulecia międzywyznaniowego zgromadzenia kościelnego w Bancroft, 5 sierpnia 1979 r.

Galeria West Wind Gallery & Gifts w Bancroft. Na zdjęciu widać komplet garnuszków z malunkami Grupy Siedmiu i Toma Thompson'a

Odwiedziłem także galerię West Wind Gallery & Gifts w Bancroft, pełną oryginalnych i niepowtarzalnych prezentów i pamiątek. Szczególnie spodobał mi się zestaw 4 filiżanek z obrazami Grupy Siedmiu, które z pewnością mogą stanowić idealny prezent na każdą okazję.

Jeżeli będzie ognisko-licz na mnie!

Będąc w Bancroft, przypadkowo wstąpiłem do galerii o nazwie „A Place for the Arts” i byłem zaskoczony pięknymi obrazami i innymi niezwykłymi dziełami sztuki! Rozmawiałem również z pracownicą, która okazała się bardzo pomocna i udzieliła mi wielu przydatnych informacji. Żałuję, że nie mogłem spędzić więcej czasu w tym niezwykłym miejscu. Kiedy ponownie przyjadę do Bancroft, z pewnością ją odwiedzę.

St. George's Cemetery (Cmentarz Św. Jerzego)

Przed wyjazdem czytałem, że znajdujący się niedaleko Bancroft park Egan Chutes Provincial Park posiada niezmiernie malownicze wodospady i bystrzyny. Planowałem go odwiedzić w 2020 roku, jednak deszczowa pogoda sprawiła, że moje plany uległy zmianie, toteż postanowiłem tam się udać w tym roku.

St. George's Cemetery (Cmentarz Św. Jerzego)

Gdy próbowałem wprowadzić lokację tego parku do mojego samochodowego Garmin GPS, okazało się, że park Egan Chutes był już fabrycznie wprowadzony i wystarczyło nacisnąć „Go”. Po przejechaniu drogą nr 62 skręciłem w wąską drogę Old L’Amble Road i rzeczywiście był tam parking, mała plaża, przystań i maleńka tama, ale żadnych wodospadów lub bystrzyn nie dostrzegłem! Jeszcze raz spojrzałem na mój GPS, na papierową mapę i natychmiast zdałem sobie sprawę, że lokalizacja podana przez GPS była NIEPRAWIDŁOWA, a park Egan Chutes znajdował się bardziej na północ, na drodze nr 28, około 25 km od tego miejsca! Nie ma złego, co by na dobre nie wyszło— zauważyłem przy drodze stare cmentarzysko, St. George's Cemetery (Cmentarz Św. Jerzego) i przez pół godziny po nim chodziłem. Inskrypcje na nagrobkach wskazywały, że pochówki odbywały się od około 1860 do 1920 roku.

St. George's Cemetery (Cmentarz Św. Jerzego)

Po zrobieniu kilku zdjęć na cmentarzu zaprogramowałem GPS na rzeczywiste położenie parku Egan Chutes i tamże się skierowałem. Niestety, będąc już na drodze nr 28, nie byłem w stanie ustalić, w którą boczną drogę powinienem skręcić, aby dostać się do parku. W końcu zawróciłem i znowu szukałem jakichkolwiek znaków. Co prawda w kierunku parku prowadziło kilka bocznych dróg, ale nie było tam żadnych strzałek czy tabliczek informacyjnych. Po dłuższej jeździe postanowiłem wrócić do parku Silent Lake, ponieważ robiło się późno. (Tu pragnę dodać, że rzeczywista droga prowadząca do parku znajduje się na północ od drogi nr 28, na zachód od mostu nad potokiem L'Amable Creek: 45°04'01.3"N 77°44'11.1"W / 45.067021, -77.736423).

St. George's Cemetery (Cmentarz Św. Jerzego)

Oczywiście byłem bardzo rozczarowany — czy administracja parku nie mogłąby umieścić prostego szyldu? Zwykle jest ustawionych wiele znaków informacyjnych wzdłuż dróg. Zastanawiałem, czy przypadkiem ktoś celowo usuwał takie znaki, aby uniemożliwić turystom odwiedzanie parku… Nota bene, park odwiedziłem w 2022 r., i opisałem w moim innym blogu).

W drodze do domu postanowiłem ponownie odwiedzić wyjątkowe, jedyne w swoim rodzaju miejsce, gdzie można nabyć niesamowicie oryginalne i unikalne wyroby indiańskie, jak też spędzić kilka godzin, podziwiając kunszt i artyzm rdzennej ludności Kanady: Whetung Ojibwa Art and Craft Gallery (Galerię Sztuki i Rzemiosła Whetung Ojibwa) [44°27'44.5"N 78°22'18.6 "W/44.462371, -78.371832].

Galeria Whetung Ojibwa Art and Craft Gallery, położona nad jeziorem Curve First Nation, oferuje zdumiewający asortyment rodzimego rękodzieła — biżuterię, mokasyny, maski, rzeźby, obrazy, łapacze snów, rzeźby, kubki, kalendarze, pocztówki i wiele innych przepięknych wyrobów! Wszystkie przedmioty są rzeczywiście wyjątkowe i mogą stanowić idealny prezent lub pamiątkę, którą można podarować każdemu - od przyjaciół po głowy państw! Zwiedzanie tej galerii przypomina zwiedzanie fascynującego muzeum. Niestety śpieszyłem się i spędziłem w niej niecałą godzinę, ale mimo to udało mi się kupić bardzo oryginalne kartki pocztowe, kalendarze i kubki przedstawiające malunki Norvala Morrisseau, Maxine Noel, Ricka Beavera i Benjamina Chee Chee. Jedna z moich znajomych obchodziła w październiku 2021 r. swoje setne urodziny i właśnie znalazłem idealną kartkę na tą wyjątkową rocznicę.

Szczególnie uwielbiam sztukę Benjamina Chee Chee (1944-1977), ponieważ jest niezmiernie prosta i minimalistyczna, a jednocześnie przepiękna i klarowna! Około 10 lat temu, będąc w regionie Temagami w Ontario, popłynęliśmy na Bear Island (Wyspę Niedźwiedzią) i odwiedziliśmy studio, w którym kiedyś pracował Benjamin Chee Chee.

Jednym z artystów, których prace znajdują się w galerii, jest Freddy Taylor. Ma on tam zarezerwowany kącik i zwykle przychodzi do galerii trzy dni w tygodniu i wtedy tworzy swoje malunki. Ma 76 lat i jak powiedział w niedawnym (czerwiec 2021 roku) wywiadzie dla radia CBC, „malarstwo przywróciło cel jego życiu, pozwalając mu na wyleczenie się z traumy, której doświadczył jako dziecko, uczęszczając przez 10 lat do indiańskiej szkoły rezydencjalnej w Ontario”. Bardzo chciałem go spotkać i z nim porozmawiać, ale niestety nie było go tego dnia w galerii.